Samenwonen

Wat kan ik regelen in een samenlevingscontract?

Bent u voornemens samen te gaan wonen of woont u al samen zonder dat u met elkaar gehuwd bent of geregistreerd partner bent van elkaar, dan heeft de wet niets voor u geregeld. Alle bezittingen en schulden zijn en blijven van ieder apart. In een samenlevingscontract kunt u onder meer regelen welke goederen privé danwel gemeenschappelijk zijn, de kosten van de huishouding, en wat er gebeurt met uw woning en/of uw pensioen als u uit elkaar gaat. Gaat één van u eigen geld inbrengen bij de aankoop van de woning dat kan dit tevens worden vastgelegd in een samenlevingscontract. De wet geeft geen verplichte onderdelen, maar de belastingdienst en de pensioenmaatschappijen accepteren alleen een samenlevingscontract die door een notaris is opgesteld en waarin u een zorgplicht naar elkaar toe belooft.

Samenlevingscontract en Erfenis

In de meeste situaties geniet het zeer de aanbeveling om naast een samenlevingscontract ook testamenten op te laten maken. Met alleen een samenlevingscontract bent u namelijk nog geen erfgenaam van elkaar. U kunt dus in een samenlevingscontract niet vastleggen naar wie de erfenis gaat. Zonder testament gaan uw bezittingen naar uw familie en niet naar uw partner. Dit kan ook gelden voor uw aandeel in de gezamenlijke woning. Alleen een testament opmaken is overigens ook niet voldoende. Voor de erfbelasting komen partners namelijk in aanmerking voor dezelfde vrijstelling (€ 723.526 in 2023) als gehuwden of geregistreerd partners. Een samenlevingscontract is een makkelijke manier om dat partnerschap aan te tonen, en dus bij het overlijden van een der partners, veel erfbelasting te besparen.

Fiscaal partnerschap

Het fiscaal partnerschap is een belastingregeling waarbij u aftrekposten en toeslagen zo gunstig mogelijk onderling kunt verdelen. Het fiscaal partnerschap geldt alleen voor de inkomstenbelasting en zorgt niet voor lagere erfbelasting als één van u beiden komt te overlijden. Daar zorgt een samenlevingscontract voor. Indien u fiscaal partnerschap wilt, dan moet u van de belastingdienst een samenlevingscontract hebben. Deze hoeft u niet naar de belastingdienst op te sturen, maar dient u het samenlevingscontract wel op verzoek te kunnen laten zien.

Partnerpensioen

Het partnerpensioen is het pensioen voor de partner van de deelnemer aan het pensioenfonds die komt te overlijden. Om het partnerpensioen bij uw pensioenmaatschappij aan te kunnen melden heeft u een samenlevingscontract nodig. Bij de meeste pensioenmaatschappijen dient u een afschrift (officiële kopie) van het notariële samenlevingscontract met de aanmelding mee te sturen. Vraag het in ieder geval voor de zekerheid na bij uw pensioenmaatschappij.

Onderneming en samenlevingscontract

Het starten van een onderneming is een goed moment om na te denken over de grens tussen zakelijk en privé. Bij samenwoners zijn alle bezittingen en schulden gescheiden. Met een samenlevingscontract is uw partner dus automatisch beschermd tegen uw schuldeisers.

Geregistreerd partnerschap of samenwonen met samenlevingscontract

Er blijkt in de praktijk soms nog onduidelijkheid te bestaan m.b.t. het verschil tussen een geregistreerd partnerschap en samenwonen met een samenlevingscontract. Een geregistreerd partnerschap is een wettelijke samenlevingsvorm tussen twee personen. Het aangaan van een geregistreerd partnerschap gebeurt, net als bij een huwelijk, bij de burgerlijke stand van een gemeente. Ook bij overlijden en bij uit elkaar gaan werkt het bij een geregistreerd partnerschap net als bij een huwelijk.  Een samenlevingscontract daarentegen is een schriftelijke afspraak tussen samenwoners zonder huwelijk of geregistreerd partnerschap. Zonder nadere regeling in het samenlevingscontract blijven alle bezittingen en schulden automatisch apart.